Thực hành đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới - cơ sở quan trọng góp phần xây dựng, chỉnh đốn Đảng

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đề cao, coi trọng tư cách, phẩm chất của một người cách mạng. Người tâm niệm rằng, muốn cách mạng đi đến thành công, điều tiên quyết phải xây dựng những con người cách mạng thực sự, có đầy đủ tư cách, phẩm chất hoàn thành nhiệm vụ cao cả mà cách mạng giao phó. Theo Người, “cán bộ là gốc của mọi công việc”, “công việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”. Chính vì vậy, ngay từ khi tuyên truyền, vận động thành lập Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã xác định, đạo đức cách mạng là nội dung cốt lõi đầu tiên trong những vấn đề căn bản của cách mạng Việt Nam. Người nhiều lần nhấn mạnh, đạo đức là “gốc” của người cách mạng, bởi: “Cũng như sông thì có nguồn mới có nước, không có nguồn thì sông cạn. Cây phải có gốc, không có gốc thì cây héo. Người cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân”.
Theo đó, đạo đức cách mạng là những phẩm chất quý báu của người cộng sản chân chính, bao gồm: (1) tận trung với Đảng, với nước, tận hiếu với dân, đặt lợi ích của quốc gia, dân tộc, lơi ích của Đảng, của Nhân dân lên trên hết, trước hết, phải có tinh thần xả thân vì sự nghiệp cách mạng, không ngại gian khổ; (2) có tấm lòng trong sáng để Nhân dân gửi gắm niềm tin, đó là phải giữ được sự liêm khiết, ít ham muốn về vật chất phải vì Nhân dân và sống được cuộc sống của Nhân dân; (3) cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; (4) đoàn kết, thống nhất, giúp đỡ đồng chí, đồng bào; (5) trung thực, thẳng thắn, dũng cảm đấu tranh tự phê bình và phê bình để tiến bộ, không chủ quan thoả mãn với những vốn hiểu biết hiện có của mình và nói đi đôi với làm để dân tin, dân theo.
Nhìn lại lịch sử có nhiều chiến sĩ cộng sản đã phải sống và hoạt động trong điều kiện rất ác liệt nhưng vẫn giữ gìn khí tiết, một lòng, một dạ trung thành với mục tiêu, lý tưởng của Đảng. Họ là tấm gương sáng ngời; tiêu biểu về ý chí, nghị lực vươn lên của ngừoi cộng sản. Trong giai đoạn hiện nay, trải qua quá trình liên tục học tập, rèn luyện, tu dưỡng, đội ngũ cán bộ, đảng viên đã không ngừng lớn mạnh, trưởng thành về lập trường tư tưởng, bản lĩnh chính trị, là những tấm gương cao đẹp, mẫu mực về phẩm chất đạo đức, lối sống; nêu cao tinh thần yêu nước, hăng hái đi đầu trong lao động sản xuất, học tập, công tác và chiến đấu, cống hiến tâm huyết, sức lực, trí tuệ của mình cho sự nghiệp cách mạng của Đảng. Chính vì vậy, Đảng ta luôn quan tâm, chú trọng xây dựng, giáo dục, bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên- coi đây là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục; là yêu cầu quan trọng, cấp thiết trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, để Đảng thật sự trong sạch, vững mạnh, “là đạo đức, là văn minh”, là tổ chức của những người ưu tú, có bản lĩnh chính trị vững vàng; đủ năng lực và uy tín để lãnh đạo nhân dân, xứng đáng với trọng trách được nhân dân tin tưởng giao phó.
Tuy nhiên, cũng cần nhìn thẳng vào sự thật rằng, trong Đảng đã và đang nổi lên những yếu kém, tiêu cực, vẫn còn có một bộ phận cán bộ, đảng viên, kể cả ở cấp cao, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, có những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, tệ tham nhũng, quan liêu vẫn diễn ra. Không ít người dao động, giảm sút niềm tin và ý chí phấn đấu, phai nhạt mục tiêu lý tưởng cách mạng, chạy theo danh vị, lợi ích cục bộ, thu vén cá nhân…đã gây bất bình, lo lắng, suy giảm niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa.
Tình hình trên do nguyên nhân, nhưng trước hết là do bản thân người cán bộ, đảng viên không thường xuyên học tập, tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất nên dần đánh mất mình, đánh mất “nền tảng gốc” là đạo đức cách mạng, đã vi phạm Điều lệ Đảng, Quy định về những điều đảng viên không được làm, vì danh lợi cá nhân mà bất chấp kỷ luật đảng, pháp luật nhà nước. Hơn nữa, cấp uỷ đảng, người đứng đầu các cấp chưa thực hiện nghiêm túc các quy định về công tác kiểm tra, thanh tra và chưa phát huy tốt vai trò làm chủ vai trò của cán bộ, đảng viên ngay từ cơ sở. Trong khi đó, các thế lực thù địch, phản động lợi dụng việc một số cán bộ, đảng viên vi phạm, bị xử lý kỷ luật, xử lý hình sự để đẩy mạnh bôi xấu, xuyên tạc, tiếp tục chống phá Đảng, Nhà nước và chế độ ta.
Trước tình hình trên, đồng thời trong bối cảnh mới, tình hình thế giới, trong nước, sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân ta tiếp tục đặt ra những yêu cầu, đòi hỏi mới cao hơn về năng lực, trình độ, phẩm chất của người cán bộ, đảng viên. Bốn nguy cơ mà Đảng chỉ ra vẫn còn tồn tại, đan xen, thậm chí có một số mặt diễn biến phức tạp hơn, là thách thức lớn đối với sự tồn vong của Đảng và chế độ. Do đó, Đảng ta đều quan tâm, coi trọng đề ra nhiệm vụ, giải pháp nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng trong điều kiện mới và xây dựng Đảng về đạo đức, đáp ứng yêu cầu xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên “vừa hồng, vừa chuyên”, xứng đáng với trọng trách được nhân dân giao phó, thể hiện trên 3 khía cạnh cốt lõi: (1) Giáo dục, rèn luyện, bồi dưỡng phẩm chất đạo đức cách mạng; nâng cao lập trường, bản lĩnh chính trị, trí tuệ, tính chiến đấu của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý chủ chốt các cấp; nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; (2) Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; (3) Chủ trương xây dựng quy định, biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục, rèn luyện, bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh. Đặc biệt, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng xác định: “Nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện các chuẩn mực đạo đức cách mạng phù hợp với điều kiện mới và truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc để làm cơ sở cho cán bộ, đảng viên tự giác tu dưỡng, rèn luyện, tự điều chỉnh hành vi ứng xử trong công việc hằng ngày”. Ngày 09-5-2024 Đảng ta ban hành Quy định số 144-QĐ/TW Quy định chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên giai đoạn mới. Việc ban hành Quy định 144-QĐ/TW là quyết tâm chính trị lớn của Đảng nhằm hiện thực hoá tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức cách mạng nói chung và là cơ sở quan trọng để cán bộ, đảng viên tu dưỡng, phấn đấu, rèn luyện; là căn cứ để đánh giá mỗi cán bộ, đảng viên trong thực hiện nhiệm vụ, đồng thời là yêu cầu có tính tất yếu trong bảo vệ, phát triển Đảng trong tình hình mới.
Như vậy, đối với mỗi cán bộ, đảng viên, đạo đức cách mạng là gốc, nền tảng. Chỉ khi cán bộ, đảng viên nhận thức và hành động đúng đắn, chuẩn xác giá trị đạo đức cách mạng mới tạo nên sự thống nhất cao, sức mạnh lớn của toàn Đảng, đẩy lùi những nhận thức sai trái, không đúng đắn, lệch chuẩn, ảnh hưởng đến uy tín, danh dự của Đảng; từ đó có ý chí, nhận thức và hành vi đạo đức cách mạng đúng đắn, trong sáng, tinh thần phụng sự, cống hiến vì sự phát triển của đất nước, vì hạnh phúc của Nhân dân.
Xuất phát từ yêu cầu, nhiệm vụ và thực tiễn đang đặt ra trong công tác xây dựng Đảng về đạo đức, xây dựng chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới, mỗi cán bộ, đảng viên cần:
Một là, thấm nhuần và kiên định học thuyết Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức vô sản, đạo đức xã hội chủ nghĩa, đạo đức cách mạng; các quan điểm, chủ trương của Đảng về tiêu chuẩn, nhiệm vụ của cán bộ, đảng viên; quan điểm của Đảng về xây dựng Đảng về đạo đức; Quy định của Đảng về nêu gương và những điều đảng viên không được làm; Quy định của Nhà nước về tiêu chuẩn, chuẩn mực đạo đức của cán bộ, công chức và những việc cán bộ, công chức không được làm…
Hai là, nhận thức sâu sắc và thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả trong thực tiễn Chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới, đó là: (1) Tận trung với Đảng, tận hiếu với dân, tận tụy với việc, nhân nghĩa với mọi người; (2) Bản lĩnh, kiên định, sáng tạo, tự tu dưỡng, học tập, phấn đấu suốt đời ; (3) Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; (4)Tự trọng, danh dự, đoàn kết, kỷ cương; (6) Đề cao trách nhiệm, nêu gương, tự soi, tự sửa.
Ba là, quyết tâm, phát huy và thực hành phẩm chất “6 dám”: dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn thử thách và quyết liệt trong hành động vì lợi ích chung. Theo đó, “Dám nghĩ” đó là mỗi cán bộ, đảng viên cần có tư duy đổi mới, bứt phá, toàn tâm, toàn ý thaó gỡ điểm nghẽn, những vấn đề đang là rào cản để tạo ra cách làm mới, hiệu quả góp phần đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động cho tổ chức. “Dám nói” thể hiện dũng khí, sự cương trực, thẳng thắn khi nhận định, xem xét một vấn đề nào đó. Trước đòi hỏi từ thực tiễn xây dựng, chính đốn Đảng, mỗi cán bộ, đảng viên phải “dám nói”, dám phản ánh với cấp uỷ những vấn đề đang đặt ra đối với công tác xây dựng Đảng, những bất cập trong chính sách, những tiêu cực đang tồn tại trong cán bộ, đảng viên. “Dám làm” trước hết là tự biết mình, biết người, biết bản chất và đòi hỏi của công việc, hiểu biết lòng dân để có thể vượt qua ranh giới của bản thân, vượt qua trạng thái tâm lý cá nhân. Đó là biểu hiện của dũng khí, lòng quả cảm, tinh thần tiên phong, xung kích của cán bộ, đảng viên; từ đó có thái độ và hành động quyết liệt, khẩn trương, chủ động xông pha, tiên phong dấn thân vào những nhiệm vụ khó, phức tạp với tinh thần làm hết trách nhiệm, quyết tâm cao, tư duy đổi mới; làm mang lại hiệu quả cao nhất, chất lượng tốt nhất. Theo đó, để đạt được phẩm chất “Dám làm” thì cán bộ, đảng viên phải không ngừng tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất đạo đức, chuyên môn, nghiệp vụ để dám đối diện, sẵn sàng làm việc khó, dám đương đầu với khó khăn, thử thách. “Dám chịu trách nhiệm” thể hiện bản lĩnh, tinh thần vững vàng trước mọi “sóng to, gió cả”, không lùi bước, không đùn đẩy, né tránh; dám chịu trách nhiệm nhận lỗi và ẵn sàng gánh trách nhiệm khi không hoàn thành nhiệm vụ. “Dám đổi mới sáng tạo” là đưa rá những ý tưởng mới, sáng kiến nhằm đổi mới nội dung, phương lãnh đạo của Đảng đáp ứng yêu cầu của thời kỳ đổi mới. “Dám đương đầu với khó khăn thử thách và quyết liệt trong hành động vì lợi ích chung”. Để hiện thực hoá khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, nhân dân hạnh phúc, mỗi cán bộ, đảng viên phải có quyết tấm chính trị cao, biến khó khăn, thách thức thành động lực để vươn lên; phát huy hơn nữa ý chí tự lực, tự cường, phát huy mạnh mẽ nội lực là nhân tố quyết định, cơ bản; tập trung góp phần vào việc biến không thành có, biến khó thành dễ, biến cái khôg thể thành cái có thể.
Bốn là, giữ vững sự liêm khiết, không suy nghĩ nhiều đến lợi ích cá nhân, luôn coi danh dự là điều thiêng liêng nhất để xây dựng giá trị nhân cách của người cộng sản chân chính- bình dị, khiêm tốn, chân thành, gần dân, quy tụ, đoàn kết Nhân dân củng cố niềm tin của Nhân dân đối với Đảng với những giá trị cao đẹp. Như sinh thời Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng từng nói: nếu là hoa hãy là hoa hướng dương; nếu là chim hãy là chim bồ câu trắng; nếu là đá hãy là đá kim cương; nếu là người hãy là người cộng sản. Thực tiễn cho thấy, những ai hết lòng hết sức phục vụ nhân dân, vì Đảng, vì dân, gương mẫu trong mọi công việc thì người đó luôn sống trong lòng nhân dân, đó chính là gía trị to lớn tô thắm thêm giá trị cho Đảng, cho dân tộc tạo động lực cho đất nước tiếp tục tiến bước.